Phỏng vấn Lê Phụng
TT Obama ân xá H. Clinton?
Bí
thư báo chí Josh Earnest tại cuộc họp báo của Toà Bạch Ốc vào ngày 9
tháng 11 năm 2016, đã có sự né tránh khi trả lời câu hỏi, TT Obama có ân
xá Hillary Clinton hay không?
SGT: Thưa Ông, quyền ân xá của tổng thống Mỹ được quy định thế nào?
LÊ PHỤNG: Nhìn
chung, hiến pháp hay luật pháp của các quốc gia trên thế giới đều có
điều khoản quy định quyền ân xá của nguyên thủ quốc gia. Riêng Hoa Kỳ,
quyền ân xá của tổng thống (Presidential Pardons) được ghi rõ trong Hiến
Pháp (Điều 2, Mục 2, Khoản 1), trong đó quy định, tổng
thống có quyền ân giảm án phạt hoặc tha thứ một người vi phạm luật phạm
liên bang, ngoại trừ trường hợp người đó bị truy vấn (he
[president] shall have power to grant reprieves and pardons for
offenses against the United States, except in cases of impeachment).
SGT: Vậy khi tổng thống Ford ân xá tổng thống Nixon là lúc tổng thống Nixon bị Quốc Hội Mỹ truy vấn?
LÊ PHỤNG: Không, hoàn toàn không. Sự thật, Uỷ Ban Tư Pháp Hạ Viện (The House Judiciary Committee) bắt
đầu thủ tục truy vấn tổng thống Nixon từ đầu tháng 5 năm 1974. Không
chịu nổi áp lực của Quốc Hội và dư luận, ngày 9 tháng 8 năm đó, tổng
thống Nixon từ chức. Tôi nhớ hôm đó ở VN là Thứ Bảy 10 tháng 8, ký giả
Dzoãn Bình và tôi đang bàn chuyện phóng viên Christine Chubbuck tự tử
(*) thì Dzoãn Bình nhận được tin bên thông tấn xã cho biết, tổng thống
Nixon từ chức. Một tháng sau, tổng thống Ford mới công bố lệnh ân xá
tổng thống Nixon.
SGT: Tổng thống có quyền ân xá một người vào bất cứ lúc nào hay phải chờ người thọ án gửi đơn xin?
LÊ PHỤNG: Tổng thống có thể hành xử quyền ân xá bất cứ lúc nào tổng thống muốn, kể cả khi tội nhân mới ở tù một ngày, thậm chí ngay cả TRƯỚC KHI một người CÓ THỂ bị truy tố hay bị lãnh án. Đây là điểm hết sức quan trọng, khiến tôi tin tưởng, Tổng Thống Obama sẽ ân xá cho Hillary Clinton.
SGT: Nhưng
đến giờ phút này, dưới con mắt luật pháp, Hillary Clinton vẫn là người
vô tội. Mà đã VÔ TỘI THÌ ĐÂU CẦN ĐƯỢC ÂN XÁ? Chính tác giả Dan Metcalfe,
trong bài viết “President Obama Should Absolutely Not Give Hillary Clinton a Pardon”,
được đăng trên blog Law Newz ngày 13 tháng 11, 2016, cũng khẳng định,
ân xá chỉ dành cho người có tội, mà hiện nay, Hillary Clinton không hề
phạm bất cứ tội trạng gì, thì làm sao TT Obama có thể ban lệnh ân xá cho
Hillary Clinton?
LÊ PHỤNG: Tôi hiểu, nguyên tắc căn bản nhất của luật pháp là, MỌI
NGƯỜI ĐỀU ĐƯỢC COI LÀ VÔ TỘI CHO ĐẾN KHI BỊ CHỨNG MINH LÀ CÓ TỘI THEO
LUẬT PHÁP (Every person is presumed innocent until proven guilty
according to the law). Nhưng vì
quyến ân xá được ghi trong Hiến Pháp Hoa Kỳ một cách ngắn gọn và tổng
quát, nên tuỳ theo sự diễn giải của mỗi vị tổng thống, quyền hạn này
được hành xử một cách rộng rãi, cho phép tổng thống ban quyền ân xá cho
bất cứ ai, kể cả những người HIỆN VÔ TỘI, THOÁT KHỎI MỌI NGUY CƠ BỊ ĐIỀU
TRA, TRUY TỐ VÀ LÃNH ÁN TRONG TƯƠNG LAI.
SGT: Điều này đã xảy ra chưa?
LÊ PHỤNG: Đã xảy ra nhiều lần. Điển hình nhất và gần đây nhất là tổng thống Ford ban lệnh “ân xá hoàn toàn cho tổng thống Nixon thoái khỏi mọi tội trạng đã phạm hoặc có thể phạm hoặc tòng phạm trong thời gian từ 20 tháng 1 năm 1969 đến 9 tháng 8 năm 1974” (do
grant a full, free, and absolute pardon unto Richard Nixon for all
offenses against the United States which he, Richard Nixon, has
committed or may have committed or taken part in during the period from January 20, 1969 through August 9, 1974). Trong lệnh ân xá, chữ “có thể phạm” (may have committed)
được sử dụng chính là nhằm giúp tổng thống Nixon, từ ngày 9 tháng 8,
1974 về sau, thoát khỏi mọi điều tra, truy tố, kết án về bất cứ tội
trạng nào trong thời gian ông làm tổng thống.
SGT: Căn cứ vào đâu Ông tin tưởng tổng thống Obama sẽ ân xá cho Hillary Clinton?
LÊ PHỤNG: Có
mấy lý do. Thứ nhất là mối quan hệ quá mật thiết giữa Obama và Hillary
Clinton. Thứ hai, bản chất tội phạm mà Hillary Clinton phạm (NẾU CÓ),
chắc chắn phải có tính băng đảng và sự liên đới. Điều này có nghĩa,
ngoài Hillary Clinton còn có nhiều kẻ chủ mưu, đồng loã, trong đó CÓ THỂ
có tổng thống Obama. Thứ ba, việc Obama bất chấp tư cách của một vị
tổng thống đương nhiệm, sử dụng phương tiện của chính phủ, công khai vận
động tranh cử cho Hillary Clinton, đã nói lên, mối quan hệ sinh tử giữa
Obama và Hillary Clinton. Từ ba lý do đó, tổng thống Obama sẽ ân xá
Hillary Clinton để cứu người và cũng là cứu mình.
SGT: Như vậy, tổng thống Obama sẽ ân xá không phải một mình Hillary Clinton?
LÊ PHỤNG: Có thể.
SGT: Như vậy cũng có nghĩa, một cách gián tiếp và ngầm hiểu, tổng thống Obama đã thú nhận, ông và bà Hillary Clinton phạm tội?
LÊ PHỤNG: Lương tâm may ra, còn pháp lý thì không.
SGT: Liệu tổng thống Obama có quyền ban lệnh ân xá cho chính ông?
LÊ PHỤNG: Hiến
Pháp Hoa Kỳ quy định rõ ràng, tổng thống có quyền ân xá bất cứ ai,
ngoại trừ người đang bị truy vấn (impeachment). Hiến Pháp cũng không hề
nói, quyền ân xá không được áp dụng cho chính tổng thống. Điều này có
nghĩa, theo tôi hiểu, tổng thống có quyền ân xá cho chính mình
(self-pardon), trừ khi ông bị Quốc Hội truy vấn. Và như tôi đã trình
bầy, quyền ân xá này không chỉ áp dụng đối với tội trạng tổng thống đã
phạm, mà còn áp dụng đối với cả những tội trạng sẽ bị truy tố.
SGT: Như vậy có nghĩa không có luật pháp nào chế tài tổng thống?
LÊ PHỤNG: Tổng thống vẫn có thể bị chế tài bởi luật pháp quốc tế, luật pháp tiểu bang và Quốc Hội Mỹ qua thủ tục truy vấn (impeachment).
SGT: Trở lại chuyện ân xá tù nhân, tù nhân phải ở tù bao lâu mới được quyền xin ân xá?
LÊ PHỤNG: Tù nhân, nếu muốn xin tổng thống ân xá, phải ở tù ít nhất 5 năm.
SGT: Một khi được tổng thống ân xá, người đó sẽ vô tội?
LÊ PHỤNG: Không,
tổng thống ân xá chỉ có nghĩa miễn án hoặc giảm án phạt cho một người,
tuyệt nhiên không có nghĩa người đó VÔ TỘI. Vì vậy, tội lỗi của người
được ân xá vẫn lưu trữ trong hồ sơ tội phạm và lý lịch của người đó.
SGT: Vì lý do nào đó, nếu tội nhân từ chối được ân xá, thì quyết định ân xá của tổng thống có tính cưỡng chế hay không?
LÊ PHỤNG: Đây
là một câu hỏi lý thú! Như tôi đã đề cập, quyến ân xá được ghi trong
Hiến Pháp Hoa Kỳ một cách ngắn gọn và tổng quát, nên tuỳ theo sự diễn
giải của mỗi vị tổng thống, quyền hạn này được hành xử một cách rộng
rãi, và chỉ có Tối Cao Pháp Viện Hoa Kỳ mới có thẩm quyền phán quyết
đúng sai. Vì thế, khi hành xử quyền hiến định này, tổng thống thường tạo
nên những tiền lệ, mà những tiền lệ này lại không có tính ràng buộc đối
với các vị tổng thống đời sau. Cụ thể, liên quan đến việc người được ân
xá từ chối ân xá, đã có hai tiền lệ nổi tiếng trái ngược nhau, lần đầu
không cưỡng chế nhưng lần sau thì lại cưỡng chế. Đầu đuôi là vào năm
1915, George Burdick, chủ bút New York Tribune, vì sợ lời khai của mình
có thể buộc tội mình, nên đã viện dẫn Fifth Amendment, từ chối tiết lộ
nguồn tin. Khi đó, theo yêu cầu của công tố viện, tổng thống Woodrow
Wilson đã ban lệnh ân xá cho Burdick, để đổi lấy sự khai báo. Tuy nhiên,
Burdick đã từ chối sự ân xá của tổng thống, nên ông bị tống giam về tội
khinh mạn pháp đình (contempt of court). Sau đó, nội vụ được đưa lên
Tối Cao Pháp Viện Hoa Kỳ và quyền từ chối ân xá của ông đã được Toà chấp
thuận trên cơ sở: Ân
xá, cho dù của tổng thống, là một ân huệ có tính cá nhân, phải tuỳ
thuộc vào sự chấp thuận của người được ân xá. Nếu người được ân xá từ
chối, Toà không có thẩm quyền cưỡng chế. Tuy
nhiên, hơn chục năm sau, năm 1927, Tối Cao Pháp Viện Hoa Kỳ lại bác bỏ
quyền từ chối ân xá của Perovich, khi y không chấp nhận cho tổng thống
ân giảm y từ án tử hình xuống chung thân. (Under
his power “to grant reprieves and pardons for offenses against the
United States”, the President may commute a sentence of death to life
imprisonment without the convict’s consent).
SGT: Quyền ân xá hiến định này đã được các tổng thống Mỹ thi hành như thế nào?
LÊ PHỤNG: Qua
tìm kiến trên internet tôi thấy, đến nay TT Obama đã ân giảm
(commutations) 944 người và tha tội (pardons) cho 70 người khác. George
W. Bush trong thời gian 8 năm làm tổng thống đã ân xá 200 người. Bill
Clinton khoảng hơn 450. Franklin D. Roosevelt, tổng thống duy nhất 4
nhiệm kỳ, ân xá 3,687 người. Ngoài ra, trong số những tổng thống 2 nhiệm
kỳ, tổng thống Woodrow Wilson ân xá nhiều nhất, 2,480 người.
SGT: Trong
tiếng Anh có nhiều chữ liên quan đến ân xá như clemency, commutation,
remission, reprieve, pardon, amnesty… Đâu là sự khác biệt?
LÊ PHỤNG: Theo
tôi hiểu (có thể không chính xác lắm, mong quý vị độc giả SGT bổ
khuyết), clemency là chữ chỉ chung cho sự ân xá. Commutation có nghĩa sự
ân giảm, giảm khinh một án phạt từ nặng xuống nhẹ. Remission là sự miễn
giảm trách nhiệm tài chánh khi một người bị tịch thu tài sản hay bị
phạt tiền nhưng chưa trả. Reprieve là sự đình chỉ tạm thời một án lệnh
của toà, đặc biệt là án tử hình. Pardon là sự ân xá, tha tội, thường gồm
2 loại: vô điều kiện và có điều kiện. Loại vô điều kiện cho phép một
người được khôi phục đầy đủ quyền công dân, như quyền bầu cử, ứng cử,
quyền sở hữu vũ khí. Loại có điều kiện thường có những điều kiện đi kèm
đòi hỏi người được ân xá phải tuân thủ. Còn amnesty là hình thức miễn
truy cứu trách nhiệm hình sự đối với hành động phạm luật của nhiều
người. Amnesty có thể kèm theo điều kiện và cũng có thể không. Thí dụ
như TT Ford ban lệnh ân xá cho những ai trốn quân dịch thời chiến tranh
VN, với điều kiện họ phải làm việc cộng đồng. (Còn tiếp…)
Hữu Nguyên (huunguyen@saigontimes.org)
(*) Christine Chubbuck, nữ phóng
viên truyền hình tại Florida, trong chương trình Suncoast Digest vào
sáng 15 tháng 7 năm 1974, đã tự tử bằng cách dùng súng ngắn bắn vô tai
phải, ngay trước ống kính thu hình trong lúc đài đang trực tiếp phát
sóng (live television). Hành động này đã diễn ra ngay sau khi cô tuyên
bố “Duy trì chính
sách của Channel 40, mang đến những tin mới nhất với đầy mầu sắc sinh
động cùng máu huyết, quý vị sẽ là những người chứng kiến đầu tiên thêm
một vụ tự tử” (In
keeping with Channel 40’s policy of bringing you the latest in ‘blood
and guts’, and in living color, you are going to see another
first—attempted suicide). (chi tiết xin click vô đây) Bi
kịch đầy khủng khiếp và táo bạo này, đã ảnh hưởng rất mạnh đến tâm trí
ký giả Dzoãn Bình, trong suốt thời gian ông sống trong trại tù cải tạo
của VC ở Quân lao Gò Vấp, Sài Gòn. Ông đã nhiều lần tâm sự với Hữu Nguyên, người bạn tù ông coi như con đẻ: “Có
những lúc, trong những hoàn cảnh đặc biệt, tự tử không phải là sự hèn
nhát. Trái lại, nó là phương cách cuối cùng, giúp con người có được bản
tuyên ngôn, thể hiện được tâm nguyện mà lúc sống mình không thể bầy tỏ
được”. Ông nói, ao ước cuối cùng
của ông trước khi nhắm mắt là được cống hiến mạng sống của ông cho mục
tiêu đánh thức nhân loại trước hiểm hoạ cộng sản. Vì vậy, nếu vượt ngục
và vượt biên thành công, ông sẽ mở một cuộc họp báo tại hải ngoại để tố
cáo tội ác cộng sản bằng tiếng Pháp và tiếng Anh. Sau đó, ông sẽ tự tử
bằng súng ngay trước mặt đông đảo phóng viên ngoại quốc. Ông tin tưởng,
chỉ bằng cách đó, sự sống cuối cùng của ông mới thực sự có giá trị. (Chú thích của SGT)
------------
0 comments:
Post a Comment