Trong hơn một chục
năm cầm quyền ở chức vụ thủ tướng (2003-2014) và từ hơn một năm qua khi
ngồi vào chiếc ghế tổng thống, mỗi lần Thổ Nhĩ Kỳ lâm nguy, ông Recep
Tayyib Erdogan thường xuyên xuất hiện trên các phương diện truyền thông.
Lần này thì khác. Ba ngày sau hai vụ khủng bố đẫm máu nhắm vào một cuộc
tuần hành vì hòa bình, tổng thống Erdogan đặc biệt tỏ ra kín tiếng.
Chưa
thể trả lời câu hỏi ai là thủ phạm gây ra cái chết cho cả trăm người
hôm 10/10/2015. Tuy nhiên loạt tấn vừa qua diễn ra trong bối cảnh Thổ
Nhĩ Kỳ chuẩn bị bầu lại Quốc hội sau thất bại ê chề hồi tháng 6/2015 của
đảng AKP –Công Lý và Phát Triển trong tay ông Erdogan. Càng gần đến
ngày bầu cử, căng thẳng tại Thổ Nhĩ Kỳ càng lộ rõ, đặc biệt là giữa đảng
cầm quyền với phe đối lập mà đứng đầu là đảng HDP ủng hộ người
Kurdistan.
Phe ủng hộ tổng thống Erdogan và đảng Hồi giáo bảo thủ
AKP thì cho rằng loạt khủng bố hồi cuối tuần qua là thủ đoạn được các
lực lượng thù nghịch nước ngoài yểm trợ để làm suy yếu Nhà nước Thổ Nhĩ
Kỳ, làm tổn thất uy tín của Ankara trong khu vực Trung Đông.
Chỉ
vài giờ sau loạt tấn công tại Ankara nhiều tiếng nói trong hàng ngũ các
nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ đã quy trách nhiệm cho tổ chức Nhà nước Hồi
giáo. Thủ tướng Davutoglu không nêu đích danh tổ chức Hồi giáo thánh
chiến cực đoan này nhưng nhìn nhận là đang cho mở điều tra, đặc biệt là
trong hàng ngũ các tổ chức cực đoan.
Theo giới quan sát rất có thể
tổ chức Nhà nước Hồi giáo đang trở mặt, quay ngược lại tấn công Thổ Nhĩ
Kỳ sau khi bị tổng thống Erdogan bỏ rơi. Cho tới gần đây, Ankara luôn
ngấm ngầm và ít nhiều yểm trợ quân thánh chiến Hồi giáo cực đoan tại
Syria với hy vọng, mượn bàn tay của Daech loại trừ một đối thủ nặng ký
là Bachar Al Assad. Theo nhãn quan của Ankara, Syria trong tay ông Al
Assad là một mối đe dọa tiềm tàng và cũng là một mối đe dọa cho thế quân
bình trong vùng Trung Đông giữa hai khối các quốc gia Hồi giáo theo hệ
phái Sunni và Shia.
Tuy nhiên, sau đợt tấn công khủng bố hôm
20/07/2015 nhắm vào Suruc,một thành phố thuộc Thổ Nhĩ Kỳ nhưng sát cạnh
với biên giới Syria, mà tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự nhận là tác giả,
Ankara đã quay lưng lại với Daech. Thổ Nhĩ Kỳ đang từ là một điểm tựa ít
nhiều đang tin cậy của tổ chức Nhà nước Hồi giáo, bỗng trở thành mục
tiêu tấn công của quân thánh chiến.
Theo các cuộc điều tra sơ
khởi, có nhiều điểm tương đồng trong các vụ tấn công nhắm vào thành phố
Suruc hồit háng 7/2015 với hai vụ khủng bố vừa reo rắc kinh hoàng tại
Ankara. Có điều trước mắt tổ chức Nhà nước Hồi giáo vẫn chưa lên tiếng
nhận là tác giả hai vụ tấn công nhắm vào thủ đô Thổ Nhĩ Kỳ.
Nhìn
sang bên kia đấu trường, những thành phần chống đối, trong đó có đảng
HDP thân Kurdistan đã trực tiếp tố cáo ông Erdogan « tay dính máu ».
Luận điểm của HDP khá đơn giản : Hoặc tai họa vừa qua là bằng chứng cho
thấy chính quyền trong tay thủ tướng Ahmet Davutoglu đã có những thiếu
sót nghiêm trọng trong trách nhiệm bảo dân chúng trước đe dọa khủng bố,
hoặc đây thái độ đồng lõa với mục đích làm khơi dậy tinh thần dân tộc
chủ nghĩa bài Kurdistan với mục đích tranh thủ lá phiếu của cử tri trong
cuộc tuyển cử ngày 01/11/2015. Đảng HDP tố cáo tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ «
đổ dầu vào lửa ».
Đợt khủng bố tại Suruc hồi tháng 7/2015 làm 33
người thiệt mạng cũng như tại Ankara cách nay hai ngày làm tiêu tan mọi
triển vọng hòa đàm giữa chính quyền của ông Erdogan với lực lượng vũ
trang PKK của Kurdistan. PKK chủ trương một vùng Kurdistan độc lập với
Thổ Nhĩ Kỳ đã liên tục tấn công vào các đồn lính và cảnh sát của Thổ Nhĩ
Kỳ từ hai tháng qua. Để trả đũa, Ankara mở chiến dịch oanh kích vào
nhiều căn cứ hậu cần của PKK ở phía bắc Irak.
Thổ Nhĩ Kỳ lún sâu
thêm vào khủng hoảng. Ngoài khủng hoảng chính trị, đảng AKP của ông
Erdogan còn phải đối mặt với những khó khăn kinh tế chồng chất. Chính
sách lãnh đạo đất nước với bàn tay sắt được đảng Công Lý và Phát triển
liên tục áp dụng từ hơn một chục năm qua không còn thâu phục lòng dân,
khi mà kinh tế Thổ Nhĩ Kỳ liên tục đổ dốc. Tỷ lệ tăng trưởng đang được
dự báo ở mức từ 6 đến 7 % một năm nay bị hạ xuống còn từ 4 đến 5 % cho
ít nhất là ba năm tới.
Mối nguy hiểm đặt ra ở đây là nếu Thổ Nhĩ
Kỳ bị khuynh đảo thì đây cũng là một tin xấu đối với ổn định của toàn
khu vực Trung Đông.
0 comments:
Post a Comment