Theo
lời một quan chức Hoa Kỳ, xin được miễn nêu tên, các chuyên gia của cơ
quan tình báo Mỹ cho rằng chiếc Boeing 777 đã bị trúng một tên lửa địa
đối không, nhưng họ đang nghiên cứu các dữ liệu để xác định xem tên lửa
này có phải là do phiến quân thân Nga bắn lên hay không.
Ngay
sau vụ rơi máy bay, chính quyền Kiev và phiến quân thân Nga tố cáo lẫn
nhau đã gây ra tai nạn này, nhưng hiện giờ chưa có yếu tố nào giúp xác
định trách nhiệm của ai.
Tuy nhiên, các thông tin, mà một số sau đó được nhanh chóng gỡ đi, trên
các trang mạng của phiến quân thân Nga, cũng như các cuộc đàm thoại do
cơ quan tình báo Ukraina ghi được cho thấy rất có thể là phiến quân đã
bắn nhầm, vì tưởng máy bay của Malaysia Airlines là một phi cơ quân sự
của Ukraina.
Có một chi
tiết rất đáng ghi nhận: một tư lệnh của phiến quân thân Nga hôm qua
17/07/2014 đã viết trên trang Facebook của ông rằng họ vừa bắn rơi một
phi cơ vận tải quân sự Ukraina vào đúng thời điểm và ở đúng địa điểm máy
bay của Malaysia Airlines bị bắn rơi.
Ngoài
ra, Igor Strelkov, người tự phong là “ bộ trưởng Quốc phòng” của cái
gọi là “ Cộng hòa nhân dân Donetsk”, hôm qua đã phổ biến trên Internet
một đoạn video chiếu cảnh một cột khói đen bốc lên từ nơi máy bay rơi và
đoạn video này rất giống với những hình ảnh nơi máy bay của Malaysia
Airlines được chiếu trên YouTube.
Tên
lửa địa đối không có tầm bắn xa đến 42 km và có thể được bắn lên đến độ
cao 25km. Trước khi xảy ra tai nạn, một phát ngôn viên quân sự Ukraina
đã khẳng định là các tên lửa như vậy đã được giao cho phiến quân thân
Nga.
Nếu thật sự giả
thuyết này là đúng, phiến quân thân Nga và đồng minh của họ là tổng
thống Vladimir Putin sẽ bị cả thế giới lên án. Thế nhưng đối với tổng
thống Nga, chính Ukraina phải chịu toàn bộ trách nhiệm về tai nạn hôm
qua.
Sáng nay, đội cứu hộ
loan báo đã tìm thấy hộp đen của máy bay, nhưng hiện chưa biết đây là
hộp đen ghi các cuộc trao đổi của phi hành đoàn, hay hộp đen ghi các
thông số kỹ thuật của chuyến bay. Nhưng dù là hộp đen nào thì cũng sẽ
rất khó mà từ đó xác định được phe nào đã bắn tên lửa trúng máy bay.
Theo
trạm không lưu Ukraina, phi hành đoàn chiếc Boeing 777 đã không hề báo
có vấn đề gì khi họ bay ngang qua không phận Ukraina.
Tại
hiện trường, các phóng viên hãng tin AFP đến tận nơi tối qua đã nhìn
thấy nhiều thi thể nằm vương vãi chung quanh nơi máy bay rơi. Những mảnh
máy bay, trong đó có phần đuôi với logo của hãng Malaysia Airlines, đã
văng xa trên một vùng rất rộng ở làng Grabove, trong vùng Donetsk.
Trong số 298 người trên máy bay bị rơi, hiện nay có thể thống kê:
154 người Hà Lan, 27 người Úc, 23 người Malaysia, 11 người Indonesia, 3
người Anh, 4 người Đức, 4 người Bỉ, 3 người Philippines, và 1 người
Canada.
Nhiều hành
khách trên máy bay bị bắn rơi là những người đi dự hội nghị quốc tế về
SIDA, sẽ khai mại ngày 20/07 tại Melbourne, Úc. Trong số này, có nhà
nghiên cứu người Hà Lan, Joep Lange, nổi tiếng thế giới về hoạt động
phòng chống SIDA.
Đặc
phái viên RFI Damien Simonart có mặt tại hiện trường cho biết đến sáng
nay, khu vực chung quanh xác máy bay vẫn chưa được phong tỏa. Phóng viên
hay bất kỳ ai cũng có thể đến gần và thậm chí là mang đi các mảnh vỡ
của chiếc Boeing 777:
« Vào
lúc này tôi đang đạp lên trên các mảnh vỡ của máy bay. Xác máy bay ngay
trước mặt. Ở phía bên phải là một động cơ hoàn toàn cháy rụi. Ở bên
trái, tôi trông thấy một phần của bộ phận hạ cánh máy bay. Tôi phải hết
sức thận trọng vì xác người ngổn ngang. Có mùi xăng cháy khét. Cách chỗ
tôi đang đứng khoảng 100 mét có gần một chục người cầm súng thuộc phe
nổi dậy thân Nga. Họ đang thảo luận với nhau, nhưng không hề để ý tôi
đang làm gì chung quanh xác máy bay.
Thực
tình mà nói, nếu tôi có đánh cắp một mảnh vỡ cũng không ai biết. Tuy
nhiên một cổng rào được dựng lên ở phía ngoài, không phải ai cũng vào
được gần khu vực này. Chỉ có nhà báo mới được vào tận nơi và phải có
giấy phép của các nhà chức trách thuộc nước tự phong là Cộng hòa
Donetsk.
Dân cư
chung quanh không ai tò mò muốn đến gần chỗ máy bay bị nạn. Đó cũng là
điều kỳ lạ. Các toán cứu hộ bắt đầu công việc trên một diện tích rộng
vài hecta và họ đánh dấu mỗi khi phát hiện một mảnh vỡ của máy bay hay
vết tích các nạn nhân. Có rất nhiều dấu vết như vậy đã được tìm thấy
trên mảnh ruộng, chỗ máy bay Malaysia bị bắn hạ ».
Loại tên lửa nào đã bắn hạ máy bay Malaysia ?

Giàn phóng tên lửa địa đối không BUK.
@wikimedia
Tin chiếc Boeing 777 của Malaysia Airlines bị trúng tên lửa đã được xác
nhận. Hai câu hỏi được đặt ra : loại tên lửa nào có thể bắn trúng mục
tiêu ở độ cao 10.000 mét và tên lửa cướp đi sinh mạng của gần 300 con
người ngày hôm qua được bắn đi từ đâu ?
Trước
mắt chưa thể trả lời câu hỏi thứ nhì. Còn về câu hỏi thứ nhất, hiện tại
các nhà quan sát phương Tây đều chú trọng vào hệ thống tên lửa BUK do
Nga và Liên Xô cũ phát triển. BUK là hệ thống bắn tên lửa địa đối không
tầm trung. Theo các chuyên gia quân sự, phe nổi dậy không đủ khả năng để
sử dụng hệ thống này nếu không có sự hỗ trợ của các chuyên viên biết
rất tận tường hệ tên lửa phòng không BUK. Sử dụng hệ thống này không đơn
giản, vì giàn phóng của hệ BUK bao gồm một xe chỉ huy, 1 trạm trinh
sát/bắt bám và điều khiển, 6 xe phóng mỗi xe mang 4 quả tên lửa và 4 quả
dự trữ, 3 xe tiếp đạn.
Mỗi
vụ phóng tên lửa như vậy cần huy động nhiều chuyên gia. Do vậy theo
giới quân sự, rất khó có thể tin rằng tên lửa bắn hạ chiếc máy bay của
hãng Malaysia Airlines do phe nổi dậy ở miền Đông Ukraina tiến hành mà
không có sự cố vấn của các quân sư giàu kinh nghiệm.
Theo
lời ông Pierre Servent một nhà tư vấn về quốc phòng của Pháp, cả quân
đội Ukraina không có trong tay loại tên lửa địa đối không có tầm bắn ở
độ cao hơn 10.000 mét. Phía quân nổi dậy ở miền đông nước này cũng vậy,
nếu không có sự trợ giúp của Nga. Bởi vì theo lời ông Servent, trên
nguyên tắc chỉ có Nga mới có tên lửa với tầm bắn lên tới độ cao 45.000 mét.
Ukraina, vùng không phận nguy hiểm

Mảnh vỡ của chiếc máy bay MH 17 thuộc hãng Malaysia Airlines sau khi bị trúng tên lửa trên không phận Ukraina.
REUTERS/Maxim Zmeyev
Vì vấn đề an toàn, nhiều hãng hàng không Châu Á đã tránh bay qua không
phận Ukraina. Cơ quan kiểm soát cơ quan không lưu Châu Âu, Eurocontrol,
cấm các hành trình bay qua miền Đông Ukraina. Kiev đóng cửa không phận
sau vụ máy bay Malaysia trúng tên lửa.
Chỉ
vài giờ sau khi hay tin chiếc máy bay của hãng Malaysia Airlines bị bán
trúng tên lửa, nhiều tập đoàn hàng không Châu Á đã tìm cách trấn an
khách hàng. Hai hãng hàng không lớn nhất của Hàn Quốc là Korean Air và
Asiana, hãng Qantas của Úc, tập đoàn China Airlines của Đài Loan lập tức
thông báo, từ sau khi Nga sáp nhập vùng Crimée của Ukraina, hồi đầu
tháng 3/2014, các tập đoàn này đã chuyển hành trình, tránh bay ngang qua
lãnh thổ Ukraina.
Korean Air nói với AFP, những bất ổn chính trị
trong vùng, khiến hãng hàng không Hàn Quốc dời hành lang bay 250 cây số
về phía nam Ukraina kể từ ngày 03/03/2014. Tập đoàn Qantas của Úc cũng
đưa ra thông tin tương tự. Cụ thể là chuyến bay nối liền thủ đô Luân Đôn
với Dubai đã được dời hẳn lên phía bắc Ukraina. Quyết định thay đổi
hành lang bay của hãng hàng không Đài Loan, China Airlines đã có hiệu
lực từ hồi đầu tháng 4/2014.
Singapore Airlines, và Cathay Pacific của Hồng Kông cũng cho biết không còn sử dụng hành lang bay ngang qua miền Đông Ukraina.
Riêng
các hãng hàng không Thai Airways, hay của Vietnam Airlines và hai hãng
Trung Quốc Chine Eastern và Air China thì chỉ mới dời hành hang bay khỏi
khu vực nguy hiểm từ sau vụ máy bay Malaysia bị trúng tên lửa hôm qua.
Về
phần hai hãng hàng không Nhật Bản là Japan Airlines và All Nippon
Airways thì cho biết không sử dụng tuyến đường bay qua Ukraina. Đây cũng
là sự chọn lựa từ đầu của hãng hàng không Indonesia Garuda.
Việc
thay đổi đường bay trên các tuyến Á-Âu đương nhiên đã gây thêm tốn kém
cho các tập đoàn hàng không dân dụng. Lộ trình thường dài hơn so với
trước.
Về câu hỏi tại sao hãng hàng không Malaysia Airlines lại
không tránh né hàng lang bay nguy hiểm này, thủ tướng Malaysia Najib
Razak nhắc lại là cho tới ngày hôm qua (17/07/2014) Tổ chức Hàng không
Dân sự Quốc tế vẫn xem đó là một hành trình « an toàn ».
Về
phía Châu Âu, hãng Air France – KLM của Pháp cho biết đã không bay qua
miền Đông Ukraina từ đầu tháng 4/2014. Hôm nay, Air France và Lufthansa
của Đức, Delta của Mỹ cho biết vừa quyết định không bay qua toàn lãnh
thổ Ukraina.
Rớt máy bay lần hai : Malaysia họa vô đơn chí

Đây là lần thứ hai trong năm (2014) máy bay của hãng hàng không Malaysia Airlines gặp tai nạn.
REUTERS/Olivia Harris
Vụ chiếc máy bay MH17 chở theo 298 người bị rơi hôm qua 17/07/2014 đã
làm sững sờ một đất nước Malaysia, cách đây bốn tháng đã phải gánh chịu
một tai nạn hàng không khác - khi chuyến bay MH370 của Malaysia Airlines
mất tích một cách hoàn toàn bí mật.
Lần
thứ hai trong năm, các nhật báo Malaysia dành trang nhất cho thảm họa
hàng không gây tang tóc cho đất nước. G.Subramaniam, có con trai đi trên
chuyến bay MH370 bị biến mất không để lại dấu vết hôm 8/3 đau buồn nói :
« Tại sao không thể nào sống yên tĩnh được trên đất nước chúng ta ? Hết thảm kịch này lại đến ngay thảm kịch khác ».
Trên chiếc Boeing 777 bị rơi tại miền đông Ukraina hôm qua, có 298 người trong số đó phân nửa là người Hà Lan, và 43 người Malaysia trong đó có 15 thành viên phi hành đoàn.
Các
chuyên gia tình báo Mỹ nói rằng chiếc máy bay bị một hỏa tiễn bắn
trúng. Thủ phạm là phe nào trong vùng đất đang xảy ra xung đột giữa quân
nổi dậy thân Nga và quân đội Ukraina, thì còn phải xác định. Nhưng cho
dù kẻ đã bắn ra chiếc tên lửa định mệnh thuộc phe nào đi nữa, cuộc khủng
hoảng này đã khơi dậy những vết thương của thảm họa MH370 lên tâm tưởng
người Malaysia.
Nữ vô địch cầu lông nổi tiếng Lee Chong Wei viết : « Tôi
vừa mới nghe cái tin khủng khiếp ấy. Tôi không nghĩ rằng chúng ta sẵn
sàng chấp nhận một sự kiện như thế, chỉ ít lâu sau thảm kịch MH370 ».
Sự
mất tích của chuyến bay MH370 bay từ Kualar Lumpur tới Bắc Kinh cùng
với 239 người đã gây ra một trận bão chỉ trích chính quyền cũng như công
ty Malaysia Airlines, bị cho là vô tổ chức và nghiệp dư. Chiếc máy bay
đã đổi hướng không rõ lý do một tiếng đồng hồ sau khi cất cánh, có thể
đã bị rớt xuống phía nam Ấn Độ Dương, theo các dấu hiệu vệ tinh nhận
được. Nhưng không có mảnh vỡ nào được tìm thấy, cho dù đã huy động nhân
vật lực hết sức quy mô để tìm kiếm.
Hai
thảm họa liên tiếp đã khiến người Malaysia hoang mang về đất nước đa
văn hóa, được cho là thành trì ổn định trong một khu vực đầy xáo động.
Ibrahim Suffian, lãnh đạo viện thăm dò chính yếu của nước này nhận định
như trên. Ông nói : « Người Malaysia luôn thoát được các thảm họa.
Bão tố, động đất, chiến tranh, không phải dành cho chúng ta mà là
Indonesia, Miến Điện hay Philippines phải chịu đựng. Nhưng nay thì cảm
giác an toàn đã không còn nữa ».
Nhiều
câu hỏi gây bối rối cho chính quyền Malaysia đã được đặt ra. Nhất là vì
sao công ty hàng không quốc gia tiếp tục cho bay qua vùng chiến sự,
trong khi các công ty hàng không Châu Á khác đã thay đổi đường bay từ
nhiều tuần qua vì lý do an ninh ?
Thủ tướng Najib Razak đã bênh vực Malaysia Airlines, cho rằng năm 2014 là « một năm bi kịch » cho đất nước. Ông nhấn mạnh, đường bay trên đã được Tổ chức Hàng không Dân dụng Quốc tế cho là « chắc chắn ». Và « Hiệp hội Hàng không Quốc tế nói rằng không phận mà chiếc MH17 bay qua không chịu một hạn chế gì cả ».
Bay
tránh các không phận thường lệ trên các đường bay nối liền châu Âu và
châu Á thường khiến thời gian bay kéo dài thêm và làm tăng chi phí nhiên
liệu.
Nếu phe đối lập kêu gọi người dân Malaysia đoàn kết đứng sau Thủ tướng
trong thời kỳ khủng hoảng bản sắc này, một số khác nghĩ rằng thảm họa
vừa rồi sẽ làm ảnh hưởng lâu dài đến hình ảnh của Malaysia đối với người
nước ngoài cũng như công dân trong nước.
K.S.Narendran, một công dân Ấn Độ có người vợ đi trên chuyến bay MH370 bị mất tích hồi tháng Ba dự báo : « Tình
cảm tự hào và thoải mái của người Malaysia đã bị rơi rụng ít nhiều bởi
cách thức mà chính phủ và công ty hàng không điều hành trong tai nạn
MH370, nên sẽ rất khó vượt qua vụ mới này. Họ sẽ cảm thấy bị kết tội,
phải chịu trách nhiệm một cách bất công ».
----------
0 comments:
Post a Comment